Wat is het verschil tussen F-gassen certificaat categorie 1 en 2?
Vaak krijgen we de vraag wat het onderscheid is tussen de trainingen voor F-gassen categorie 1 en F-gassen categorie 2. Welk certificaat is het meest geschikt om te behalen? Begrijpelijke vragen, gezien onder andere de toename van de verkoop van airconditioners en warmtepompen. En dit zorgt naar een nog grotere vraag naar goed opgeleide monteurs.
Natuurlijk wil je weten welk certificaat het beste past bij jouw werkzaamheden.
Het verschil tussen F-gassen certificaat categorie 1 en 2
Met een F-gassen categorie 1 certificaat mag je handelingen verrichten aan alle installaties die werken op basis van synthetische koudemiddelen. Met een F-gassen categorie 2 certificaat mag je werkzaamheden uitvoeren aan installaties met een inhoud van synthetische koudemiddelen tot 3 kg en met een maximaal CO2-equivalent van 5 ton. En dit laatste aspect, daar zit hem nu net de crux. Want wat wordt er nu precies bedoeld met 5 ton CO2-equivalent? Dit behoeft wellicht wat extra uitleg.
Wat betekent 5 ton CO2-equivalent?
Dit hangt af van het specifieke koudemiddel dat wordt gebruikt. Koudemiddelen worden beoordeeld op hun GWP-waarde (Global Warming Potential), een indexcijfer dat aangeeft in welke mate een koudemiddel bijdraagt aan de opwarming van de aarde, oftewel het broeikaseffect, uitgedrukt in CO2-equivalent.
Een voorbeeld: het koudemiddel R32 heeft een GWP van 675. Dit betekent dat 1 kg R32 gelijk staat aan 675 kg CO2. Een installatie met 3 kg R32 heeft dus een CO2-equivalent van: 3 x 675 = 2.025 kg, oftewel 2 ton. Dit valt ruim onder de 5 ton, dus er is geen probleem voor iemand met een F-gassen categorie 2 certificaat. Echter zijn er ook installaties die werken met "oudere" koudemiddelen, zoals installaties met het koudemiddel R410A; de voorganger van R32.
Om snel het CO2-equivalent van een installatie te berekenen, gebruik je de volgende formule:
Inhoud installatie (kg) x GWP koudemiddel / 1000
Als we bijvoorbeeld kijken naar een installatie met 2,5 kg R410A (GWP 2088), wat is dan het CO2-equivalent? Het antwoord is: 2,5 kg x 2.088 / 1.000 = 5,22 ton CO2-equivalent. Het GWP getal van koudemiddelen vind je ook in onze assortiment matrix.
Voor een installatie van dit kaliber mag je dus alleen werkzaamheden verrichten als je in het bezit bent van een F-gassen categorie 1 certificaat. Hoewel de inhoud minder dan 3 kg koudemiddel bedraagt, overschrijdt het CO2-equivalent de 5 ton.
Welke installaties mogen geïnstalleerd worden met een F-gassen categorie 2 certificaat?
Heel interessant allemaal die berekeningen, maar wat houdt dit concreet in voor de installaties die je gaat plaatsen? Stel, je wilt gaan beginnen als airco- en warmtepompmonteur. Welke installaties mag je dan installeren met een F-gassen categorie 2 certificaat?
Bij installaties afgevuld met het koudemiddel R410A, installaties tot ongeveer 2.4 kg koudemiddelinhoud.
Gelukkig zijn bijna alle nieuwe airco’s en warmtepompen uitgerust met koudemiddel R32. Dat betekent dat je met een F-gassen categorie 2 certificaat alle "huis-tuin-en-keukeninstallaties" mag monteren en onderhouden.
Single-split units (airco) gaan vaak niet verder dan 1,8 kg koudemiddelinhoud. Met hybride warmtepompen is dat nog minder. Een installatie van 8 kW heeft veelal een inhoud van ongeveer 1 kg koudemiddel.
Ga je grotere systemen installeren, bijvoorbeeld een compleet elektrische warmtepomp, een all-electric systeem, dan varieert de koudemiddelinhoud tussen de 1 kg en 4,5 kg (4 kW – 16 kW verwarmingsvermogen).
En hoe zit het met natuurlijke koudemiddelen?
Er is een trend naar het gebruik van koudemiddelen met een lager broeikaseffect (GWP) zoals R32, maar ook R290 (propaan) en R744 (CO2). Die laatste twee hebben een GWP van slechts 3 en 1. Deze vallen onder de natuurlijke koudemiddelen.
Hier heb je dus een ander certificaat voor nodig, want R290 en R744 zijn geen synthetische koudemiddelen, maar natuurlijke koudemiddelen.
Voor beide heb je een apart certificaat nodig. Het natuurlijke koudemiddelen certificaat is 5 jaar geldig. Daarna moet je wederom examen doen.
Conclusie
Met het F-gassen categorie 1 certificaat mag je aan elke installatie op synthetische koudemiddelen werken. Met het F-gassen categorie 2 certificaat ben je beperkt tot "huis-tuin-en-keukeninstallaties". Bij grotere warmtepompinstallaties en multi-split systemen ga je al snel over de 3 kg inhoud heen en bij oudere koudemiddelen zoals R410A is de 5 ton CO2-equivalent de bottleneck.
Ons advies zou zijn om altijd voor het F-gassen categorie 1 certificaat te gaan.
Heb jij na het lezen van dit artikel nog vragen? Onze koudemiddelspecialisten geven je altijd een passend advies. Stel hier je vraag.