F-gassen update: schaarste, kostenstijgingen en regelgeving – wat nu?

De ontwikkelingen rondom de F-gassenverordening (2024/573) blijven een hot topic in de koeltechnische branche. Eén ding is zeker: de gevolgen van de versnelde uitfasering van f-gassen zijn ingrijpend! Veel ingrijpender dan de oorspronkelijke verordening (517/2014). De schaarste en prijsstijgingen hebben nu al ingezet en dat wordt alleen maar erger….

Wat betekent dit voor jou als installateur? Denk aan:

1. Hogere kosten door CO₂-belasting op f-gassen vanaf 2026
2. Schaarste en prijsstijgingen door nog een strikter quotum per 2025 en 2027
3. Extra druk op de koudemiddelmarkt door de farmaceutische industrie
4. De impact van de PFAS-discussie op de koeltechnische branche

1. CO₂-belasting op koudemiddelen vanaf 2026: wat kost het jou?

Met ingang van 01-01-2026 wordt een CO₂-belasting van € 3,00 per ton CO₂-equivalent geheven op f-gassen. Dit betekent dat koudemiddelen met een hoog GWP (Global Warming Potential) fors duurder worden. Voor R410A betaal je bijvoorbeeld in 2026 € 6,26 extra per kg.

Dit heeft grote financiële gevolgen voor jou als installateur én eindgebruikers. Door nu al te kijken naar koudemiddelen met een laag GWP of natuurlijke koudemiddelen kun je toekomstige kosten beperken.

2. Quota-reductie in 2027: schaarste en prijsstijgingen op komst

De versnelde afbouw van f-gassen betekent dat het toegestane gebruik sneller wordt beperkt. In 2025 is het quotum al verlaagd naar 24,3% ten opzichte van de oorspronkelijke 31% (517/2014). Dit leidt tot grote tekorten, naar verwachting startend in de tweede helft van 2025.

In 2027 wordt het quotum verder teruggebracht naar slechts 12,3%. Dit betekent:

• Schaarste aan mid-GWP (750 – 1500) en hoog-GWP (>1500) koudemiddelen
• In geval van nieuwbouw dwingende overstap naar koudemiddelen met een GWP <750 of <150, afhankelijk van de toepassing
• Bijvullen (service en onderhoud) met gerecycled of geregenereerd hoog-GWP koudemiddel mag nog tot 01-01-2030.

3. Farmaceutische sector nu ook onder het quotum: wat betekent dit voor de koeltechniek?

Een belangrijke wijziging in de F-gassenverordening (2024/573) is dat de farmaceutische industrie nu ook onder het quotum valt. HFK’s worden gebruikt in astma- en COPD-inhalatoren en vallen voortaan binnen dezelfde quota. Dit leidt tot:

• Extra vraag naar f-gassen
• Lagere beschikbaarheid voor de koeltechniek
• Mogelijke verdere prijsstijgingen

4. PFAS en koudemiddelen: mogelijk nieuwe beperkingen op komst

Per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS) zijn chemische stoffen die vanwege hun milieu- en gezondheidsrisico’s onder toenemende regelgeving vallen. Veel gebruikte HFK’s en HFO’s, zoals R134a en R1234ze, vallen onder de brede definitie van PFAS.

Landen als Duitsland, Zweden, Noorwegen, Denemarken en Nederland hebben in januari 2024 een voorstel ingediend bij ECHA (European Chemicals Agency) om het gebruik van PFAS-stoffen fors te beperken. Dit PFAS-voorstel kan mogelijk leiden tot extra restricties op HFK’s en HFO’s, wat de uitfasering van deze koudemiddelen versnelt. Dit kan de F-gassenverordening nog verder aanscherpen. In maart 2025 buigt het ECHA zich over dit voorstel.

Wat betekent dit?

• Toekomstige wetgeving kan directe gevolgen hebben voor de koeltechnische branche
• Dit kan mogelijk leiden tot een nog snellere uitfasering

Samenvatting: de belangrijkste ontwikkelingen rondom f-gassen

• Vanaf 2026: CO₂-belasting op koudemiddelen – hogere kosten voor installateurs
• Vanaf 2025 en 2027: quotum drastisch verlaagd – schaarste en prijsstijgingen
• Farmaceutische industrie: extra druk op de koudemiddelmarkt – mogelijk hogere prijzen
• PFAS-discussie: nieuwe beperkingen of verboden mogelijk in de toekomst

We realiseren ons dat de praktijk uitdagend is

Wij begrijpen dat de overstap naar natuurlijke en in zekere mate ook laag-GWP koudemiddelen complex is voor de koeltechnische markt. Hoewel regelgeving de uitfasering van f-gassen versnelt, zien we dat verboden koudemiddelen buiten de EU nog steeds verkrijgbaar zijn en dat natuurlijke koudemiddelen nog niet in elke toepassing inzetbaar zijn. De transitie vraagt veel van installateurs, fabrikanten en de toeleveringsketen, terwijl de infrastructuur en componentenmarkt nog niet volledig zijn aangepast. Ook brengt de PFAS-discussie nieuwe onzekerheden met zich mee. Dit alles maakt het tijdig vinden van werkbare oplossingen uitdagender voor de markt.

Celsis blijft zich inzetten om installateurs te ondersteunen met kennis, seminars, trainingen en praktijkgerichte oplossingen. We pleiten voor realistische transitieperiodes en duidelijkheid vanuit de wetgever, zodat de sector zich goed kan voorbereiden.

Onze focus ligt op werkbare, haalbare oplossingen waarmee installateurs en eindgebruikers ook in de toekomst efficiënt en betrouwbaar kunnen werken. Heb je vragen of zoek je advies? We denken graag met je mee. Neem contact met ons op via 055 533 45 29 – samen regelen we het!